In een eerdere nieuwsbrief kon je lezen over het effect van lichamelijke inspanning bij patiënten met schizofrenie (Firth et al., 2015). Hieruit bleek dat gemiddelde tot forse inspanning een positieve invloed heeft op psychische klachten (zoals negatieve symptomen), neurocognitief functioneren en fysieke gezondheid. Dezelfde onderzoekers hebben nu gekeken naar of deze interventie ook zo positief uitpakt bij patiënten met een eerste psychotische episode.

De eerste psychotische episode is een fase waarin patiënten meestal voor het eerst starten met antipsychotica. Gebruik van antipsychotica gaat vaak gepaard met forse gewichtstoename en een hogere kans op metabolisch syndroom (o.a. diabetes en hart- en vaatziekten). Dit kan zorgen voor een verkorte levensverwachting van rond de 15 tot 20 jaar. De eerste psychotische episode is dus een cruciale fase om de nadelige lichamelijke effecten van antipsychotica in een vroeg stadium in te dammen.

Een-en-dertig patiënten met een eerste psychotische episode werden onderworpen aan een 10 weken durende training. De wekelijkse trainingen duurden ongeveer 90 minuten en bestonden uit gemiddelde tot forse inspanning (bijvoorbeeld fietsen of joggen). Deze interventiegroep werd vervolgens vergeleken met 7 patiënten met 1e psychose van soortgelijke afdelingen die geen training hadden gehad.

Ten opzichte van de controles was in de bewegingsgroep een afname in positieve en negatieve symptomen te zien. De grootste afname was op negatieve symptomen; die namen met 33% af. Daarnaast verbeterde het sociaal functioneren en het verbale korte termijn geheugen.

Deze studie laat zien dat lichamelijke inspanning een positieve invloed heeft bij patiënten met een eerste psychotische episode. Hoewel de resultaten voorzichtig moeten worden geïnterpreteerd omdat het een kleine studie was en er geen degelijke controlegroep was, zijn de resultaten veelbelovend. Hoe vroeger gestart wordt met het lichamelijk activeren van patiënten met een eerste psychotische episode, hoe waarschijnlijker het is dat psychische klachten verminderen en dat de nadelige effecten van antipsychotica gebruik afnemen.

Omgekeerd dag-nachtritme komt veel voor bij negatieve symptomen. Erg onhandig af en toe.

Omgekeerd dag-nachtritme komt veel voor bij negatieve symptomen. Erg onhandig af en toe.

Firth, J., Carney, R., Elliott, R., French, P., Parker, S., McIntyre, R., . . . Yung, A. R. (2016). Exercise as an intervention for first‐episode psychosis: a feasibility study. Early intervention in psychiatry. DOI: 10.1111/eip.12329.
Firth, J., Cotter, J., Elliott, R., French, P., & Yung, A. (2015). A systematic review and meta-analysis of exercise interventions in schizophrenia patients. Psychological medicine, 45(07), 1343-1361.

Artikel