Vrijdag 7 juli 2017 promoveerde Helga Ising aan de Vrije Universiteit te Amsterdam op het onderzoek naar vroegdetectie, risicoprofilering en proactieve interventie bij patiënten met een verhoogd risico op psychose. Helga verdedigde haar proefschrift uitstekend en daarmee behaalde zij haar welverdiende doctorstitel.

U kunt haar proefschrift hier lezen.

Het onderzoek van Helga sluit aan op het werk van Early Detection and Intervention Evaluation (EDIE-NL) onderzoekers Dr. Judith Rietdijk, Dr. Sara Dragt en Dr. Rianne Klaassen.

Onderzoek naar de ontwikkelingsstadia van schizofrenie laat zien dat transitie naar psychose vaak voorafgegaan wordt door een periode waarin subklinische psychotische klachten, ook wel UHR klachten genoemd, al aanwezig waren.  Uit eerder onderzoek bleek al dat het aanbieden van cognitieve gedragstherapie aan mensen met UHR (CGT-UHR) een positief effect heeft op de korte termijn.

Het onderzoek van Helga levert verschillende belangrijke resultaten op. Meest belangrijke is dat we ook op de lange termijn veel menselijk leed kunnen voorkomen door proactief CGT-UHR aan te bieden als psychologische interventie, waardoor bovendien ook nog eens kosten worden bespaard in de geestelijke gezondheidszorg.

Helga onderzocht namelijk het effect van CGT-UHR bij vier-jaar follow-up. En wat bleek? UHR-patiënten die de behandeling hadden gekregen maakten veel minder vaak de transitie door naar psychose dan UHR-patiënten die deze interventie niet hadden gekregen. In de groep die vier jaar geleden CGT-UHR kreeg, ontwikkelde twaalf mensen een psychose, terwijl in de controlegroep die deze behandeling niet kreeg, tweeëntwintig patiënten de transitie naar psychose doormaakten. Ook blijkt dat bij de mensen die de behandeling kregen, hun UHR-klachten na vier jaar veel vaker in remissie waren dan bij de controlegroep (76.3% versus 58.7%). De mensen die wel een transitie naar psychose doormaakten, hadden een slechter sociaal functioneren en meer psychische klachten dan de groep die de transitie niet doormaakte.

Omdat het zoveel beter ging met de mensen die CGT-UHR hadden ontvangen, maakte deze groep vier jaar later minder gebruik van de geestelijke gezondheidszorg dan de controlegroep. Een tweede belangrijke bevinding van Helga is dan ook dat het proactief aanbieden van psychologische behandeling aan mensen met UHR-klachten misschien op korte termijn wel geld kost, maar op de lange termijn juist veel geld bespaart.

Lang niet iedereen met UHR-klachten ontwikkelt daadwerkelijk een psychose, ook als er geen behandeling plaatsvindt. Mogelijk zijn de UHR-klachten meer een verhoogd risico voor het ontwikkelen van ernstige psychiatrische problematiek in het algemeen, waaronder psychotische klachten. Helga heeft onderzocht of er binnen de groep van mensen met UHR-klachten verschillen bestaan in risico. Ze kon drie groepen onderscheiden, met een laag-, midden- en hoog risico op het ontwikkelen van een psychose. De verschillende risicoprofielen kunnen hulpverleners helpen behandeling beter te personaliseren.

Het promotieonderzoek van Dr. Helga Ising is dan ook niet alleen van belang voor de wetenschap, het is ook van bijzonder grote maatschappelijke waarde.

Meer informatie over trainingen in CGT-UHR kunt u vinden op de volgende website: www.gedachtenuitpluizen.nl/cursussen/