Buitensluiten, uitschelden, altijd als laatste met gym gekozen worden of fysieke aanvallen. Veel kinderen krijgen in hun jeugd te maken met pesten. Gepest worden in de jeugd hangt samen met psychotische ervaringen bij zowel de algemene populatie als bij mensen met psychose. Maar hoe komt dat dan?

Pesten kan leiden tot dat iemand zich meer bewust wordt van anderen in de omgeving en gevoeliger is voor kritiek en afwijzing. Deze interpersoonlijke gevoeligheid zou een belangrijke rol kunnen spelen bij het ontstaan van achterdocht.

64 mensen uit Groot-Brittannië met een verhoogd risico voor psychose (UHR) werden onderzocht op hun pestverleden, interpersoonlijke gevoeligheid voor kritiek en afwijzing en achterdocht. Zij werden blootgesteld aan een virtual reality (VR) omgeving van een Londense metro setting. In de metro zaten avatars van verschillende leeftijd, geslacht en etniciteit. De deelnemers werd gevraagd om zich heen te kijken en een indruk te krijgen van wat anderen van hem of haar zouden denken, en wat de deelnemer van de avatars vond. Pesten werd retrospectief uitgevraagd waarbij werd gevraagd naar zowel de frequentie als de ernst van het pesten.

De relatie tussen pesten en achterdochtige reacties in de VR-omgeving bleek volledig verklaard te worden door interpersoonlijke gevoeligheid. Dit bleek vooral voor de ernst van het pesten te gelden en niet zo zeer voor de frequentie van pesten. Het directe effect van pesten op achterdocht was niet significant. Met enige voorzichtigheid kan daarmee gesteld worden dat ernstige vormen van pesten leiden tot interpersoonlijke gevoeligheid, wat vervolgens kan leiden tot achterdocht.

Hoewel in deze studie niet onderzocht, lijkt het er op dat ernstige vormen van pesten misschien dezelfde mechanismen activeren die bij andere vormen van jeugdtrauma zijn gevonden zoals het activeren van negatieve schema’s over zelf en anderen. In de praktijk betekent dit dat we naast alertheid op jeugdtrauma’s ook de behandeling kunnen richten op ernstige vormen van pesten en de psychologische gevolgen ervan.

McDonnell, J., Stahl, D., Day, F., McGuire, P., & Valmaggia, L. R. (2017). Interpersonal sensitivity in those at clinical high risk for psychosis mediates the association between childhood bullying victimisation and paranoid ideation: A virtual reality study. Schizophrenia Research. DOI: http://dx.doi.org/10.1016/j.schres.2017.04.029.

Artikel