Door Eva de Bruijn
CGTp (cognitieve gedragstherapie bij psychose) is een eerste keus behandeling voor psychose. In combinatie met antipsychotica, maar ook als op zichzelf staande behandelinterventie. Zowel antipsychotica als CGTp hebben een goed effect bij een kwart van de cliënten en een minimaal effect bij de helft van de cliënten. Internationaal werd gezien dat de beschikbaarheid van CGTp (zeer) beperkt is. Ook eerdere onderzoeken in Nederland laten zien dat CGTp slechts voor een kleine groep cliënten beschikbaar was. Wat is de laatste stand van zaken? Is CGTp inmiddels voor een grotere groep cliënten in Nederland beschikbaar?
In de huidige studie wordt gekeken wat de beschikbaarheid van CGTp in Nederland is en welke factoren gerelateerd zijn aan de implementatie. Een online survey is uitgezet bij 189 psychose teams van 19 instellingen (33.9% van alle instellingen die psychosezorg leveren). Samen leveren zij zorg aan 25% van de volwassen cliënten met een psychotische stoornis. Bijna alle teams (95.2%), die reageerden, hadden minimaal 1 psycholoog in het team. Per team werkte gemiddeld 1.04 FTE psycholoog, waarbij er gemiddeld sprake was van 0.53 Fte per 100 cliënten.
Afhankelijk van de databron, was voor 19 tot 26% (dus voor één op de vier a vijf cliënten) CGTp in een periode van 3 jaar beschikbaar. In een derde van de CGTp behandelingen werd de behandeling gegeven door een psycholoog die niet getraind was in CGTp. De helft van de teams (52.6%) had geen psycholoog die getraind was in CGTp. Er werd minder CGTp gegeven in teams met een grotere caseload. Vaak door een minder gunstige therapeut-cliënt ratio. Psychologen die meer CGTp training hadden gehad, zetten vaker CGTp in.
In tegenstelling tot andere psychiatrische stoornissen, krijgen mensen met een psychotische stoornis minder vaak psychologische behandeling. Gezien de grote impact die psychotische stoornissen hebben op het leven van cliënten, en gezien de richtlijn adviezen hierin, is dit een ernstige tekortkoming.
De aanbevelingen zijn: het vergroten van de CGTp vaardigheden bij therapeuten, geoormerkte tijd voor CGTp, en het verhogen van het aantal psychologen in psychose teams. Voor alleen CGTp zou 0.37FTE psycholoog per 100 cliënten nodig zijn. Verder onderzoek naar de behandeling voor comorbide stoornissen is nodig om richtlijnen voor het aantal uur psycholoog vast te stellen.
De auteurs pleiten ervoor dat de teams die cliënten met ernstige psychiatrisch aandoeningen behandelen, zich toeleggen op het behandelen van psychose met CGTp. Omdat er geen andere teams zijn die dit doen. Terwijl er voor bijvoorbeeld trauma, persoonlijkheidsstoornissen en verslaving andere teams zijn die de behandeling kunnen vormgeven.
Artikel
