Angst voor cybercrime

“Alles wat ik doe op internet wordt gevolgd, ik heb geen privacy meer”


Pictogram
ZZD-Internet achterdocht

Wat is het?

Vrijwel iedereen gebruikt internet en heeft gegevens over zichzelf op internet staan. Bedrijven en overheden maken hier handig gebruik van. Bijvoorbeeld door je surfgedrag te volgen en je gericht reclame te sturen. Je gegevens worden opgeslagen, gedeeld en gebruikt. Dit gebeurt meestal zonder kwade intentie. Maar er bestaan ook internetcriminelen die bijvoorbeeld proberen op een slinkse manier bij je gegevens te komen, bijvoorbeeld om geld van je bankrekening te halen.

Veel mensen maken zich hier wel eens zorgen over: hoeveel informatie is er over jou bekend en te misbruiken via het internet? Hoeveel privacy heb je nog? Dat zijn vragen die niet met zekerheid te beantwoorden zijn. Mede omdat het internet voortdurend in verandering is. Bedrijven, overheden en politie, maar ook criminelen ontwikkelen dagelijks nieuwe technieken en tools.

Je zorgen over dit soort zaken worden pas een probleem wanneer je serieus denkt dat je gevaar loopt en voortdurend in de gaten gehouden wordt. Want dan gaan je zorgen over in angst. En bij angst gaan mensen vaak maatregelen nemen om zichzelf te beschermen. Soms zoveel dat je er dagelijks last van begint te krijgen en je in de problemen komt. Want stel voor dat je geen computer meer wilt gebruiken terwijl je eigenlijk een werkstuk moet maken?

Wat weten we ervan?

Naar overmatige achterdocht en naar het ontstaan van complot theorieën is veel onderzoek gedaan. We weten dat achterdocht vaak begint met het meemaken van nare, bijzondere of opvallende ervaringen. Misschien heb je een keer gehoord over criminaliteit via internet of is een Twitter profiel van je op internet gehackt. Wanneer je daaruit de conclusie trekt dat je gevaar loopt, kun je bang of boos worden. Dit kan ertoe leiden dat je extra alert wordt en dat je ongemerkt je aandacht gaat richten op aanwijzingen die je conclusies versterken. Zo kun je bijvoorbeeld sterk de indruk krijgen dat er iemand naar je kijkt door het cameraatje op je laptop. Wanneer je dan gaat onderzoeken of er aanwijzingen zijn dat je in de gaten gehouden wordt, wordt het lastig. Want helaas zijn die op internet volop aanwezig. Hoe vaak zie je bijvoorbeeld niet een reclame van iets waar je net naar gegoogled hebt? Heel vaak! Dat gebeurt ons allen. Maar dat vindt plaats door sluwe marketing technologie en niet door het cameraatje van je laptop. Wanneer je echter angstig bent en onder stress leeft, trek je makkelijker overhaast conclusies en zie je vaak alleen nog maar bevestiging voor wat je al die tijd al dacht. Je overmatige achterdocht kan zo geleidelijk nog sterker worden.

Wat kun je eraan doen?

  • Bedenk dat een gezonde dosis achterdocht goed en terecht is: voorzichtigheid op het internet kan je helpen om niet in aanraking te komen met cybercrime
  • Probeer je angstige gedachten niet te bestrijden, maar wel in twijfel te trekken. Zou het ook kunnen dat je niet in aanraking komt met cybercrime? Zou het kunnen dat je niet achtervolgd wordt via het internet? Weet je het 100% zeker?
  • Bedenk dat veel dingen kunnen. Maar je in de gaten houden via het internet is echt niet zo makkelijk. Het kost de dader veel tijd en geld. Zijn de “kosten” die de dader maakt in verhouding tot de “winst”?
  • Als je toch erg angstig of boos blijft, deel dan je zorgen en bespreek je gedachten met mensen die je vertrouwt of met je huisarts of een psycholoog

Hoeveel mensen ken je die echt in de problemen zijn gekomen? Als je geen beroemd of rijk persoon bent, is de kans dat je in de gaten wordt gehouden niet zo groot. Die kans is althans niet groter of kleiner dan voor anderen. Het is misschien irritant om ongevraagd reclames toegestuurd te krijgen, of dat er in veel gebouwen, kantoren en plekken in de stad camera’s hangen, maar dat is niet gevaarlijk.