“Iedereen heeft het steeds over mijn herstel en dat ik zelf moet herstellen terwijl mijn psychiater juist zei dat ik nooit meer zou herstellen. Hoe zit dat?”
Wat is het?
Herstel is een proces waarbij je niet alleen je klachten maar ook je krachten en kwaliteiten leert kennen en daar zo goed mogelijk gebruik van maakt. Zo leer je hoe je jezelf in balans kunt houden zodat je weer verder kunt met je leven. Herstellen betekent dus niet dat je geneest van je psychische klachten, maar dat je de dingen die je hebt meegemaakt een plek geeft. Zodat je weer door kan gaan en de draad weer op kan pakken in je leven. Vaak is het fijn om hierbij hulp te krijgen van anderen. Zoals een ervaringsdeskundige het eens uitdrukte: door mijn aandoening ben ik soms even niet in staat om achter het stuur te zitten en rijdt iemand anders voor me. Maar zo gauw het enigszins kan is het goed dat ik van bijrijder weer over ga in bestuurder en dan kunnen mijn familieleden/ hulpverleners weer plaats nemen op de achterbank.
Wat weten we ervan?
Vroeger werd in de psychiatrie vooral gewerkt aan behandelen van je klachten. Met behulp van medicatie en therapie werd geprobeerd je van je psychotische klachten zoals stemmen en waanideeën af te helpen. Inmiddels is gebleken dat hierdoor de klachten inderdaad verminderen. Maar doe je daardoor ook weer makkelijker mee in de maatschappij of voel je je daardoor beter over waar je nu staat in je leven? Niet altijd. Herstel betekent ook het terugvinden van je plek in de maatschappij, door bijvoorbeeld weer aan het werk te gaan of je studie weer op te pakken. En herstel gaat over het terugvinden van de rollen die jij weer zou willen en kunnen vervullen in jouw leven mét aandoening. Zo geef je vorm aan jouw nieuwe identiteit. Herstel is dus een heel persoonlijk proces, wat voor iedereen anders kan verlopen.
Wat kun je eraan doen?
Misschien heeft een behandelaar jou gezegd of heb je op het internet ergens gelezen dat een psychose betekent dat het niet meer goed kan komen met jou. Maar dat is niet waar. Tijdens en vlak na de psychose kan je er behoorlijk door overweldigd zijn en kun je je verward voelen door wat je meemaakt en wat er is gebeurd. Mogelijk blijf je zo nu en dan nog last houden van psychotische belevingen. En misschien zul je wat dingen anders moeten doen dan voor je psychose. Maar iedereen die wel eens psychotisch is geweest kan zijn leven uiteindelijk weer oppakken, dus jij ook!
Je kunt het vergelijken met een voetballer die moet stoppen omdat zijn knie het niet meer doet. De ene voetballer wordt een trainer en benut zo zijn eigen ervaring, de ander wordt sportmasseur en gebruikt zijn kennis om de andere voetballers goed op weg te kunnen helpen. Je levert het ene in, maar je komt ook tot iets nieuws en tot andere rollen.
Wat kan je zelf doen aan je herstel? Hier een paar tips:
- Geef nooit de hoop op dat het weer beter met je kan gaan. 80% van mensen met een psychotische kwetsbaarheid komt weer tot herstel. Het hebben van een psychotische kwetsbaarheid is een handicap, maar geen eindstation
- Verdiep je in je valkuilen zodat je goed weet waar je rekening mee moet houden om niet uit balans te raken
- Herontdek je talenten en kwaliteiten (bijv. schilderen, dierenvriend, goed met computers)
- Denk eens terug aan waar je vroeger van droomde (bijv. dierenarts worden)
- Maak een plan: zet kleine stappen richting jouw doel (bijv. de hond van de buren uitlaten)
- Betrek anderen op de weg naar jouw herstel: bespreek je twijfels en je plannen met familie of vrienden of eventueel een hulpverlener
- Laat je inspireren door lotgenoten en ervaringsdeskundigen: hun herstelproces kan jou handvatten geven
En lees ook eens deze:
100 uitspraken over herstel door mensen die er zelf ervaring mee hebben.