Door Eva Tolmeier

In de nationale en internationale richtlijnen staat beschreven dat CGTp moet worden aangeboden aan mensen met psychoseklachten. Echter weten we dat dit bij de meerderheid van de mensen niet gebeurt. Als CGTp al wordt aangeboden, dan is het vaak in de ambulante en poliklinische setting en niet tijdens klinische opnames. Dit terwijl de nood tijdens een opname hoog is en mensen in deze fase extra behoefte hebben aan ondersteuning en veiligheid.

Tijdens een crises spelen er vaak meerdere factoren tegelijk waardoor mensen hun problemen niet meer kunnen overzien. Juist op dit moment kunnen psychologische interventies ondersteunen bij het hervinden van grip en hoop. Binnen de therapie kan er worden gewerkt aan het begrijpen van de crises en het ontwikkelen en toepassen van coping-strategieën. Het doel van de huidige studie was om te kijken naar de haalbaarheid van het uitvoeren van een grotere gerandomiseerde gecontroleerde studie naar een cultuur sensitieve crises-gerichte CGTp interventie. Hiervoor werd onder andere gekeken naar of de werving en dataverzameling haalbaar was.

  1. De crises-CGTp interventie bestond uit zes modules:
  2. Samenwerken, onderzoeken en prioriteren
  3. Formulering van de crises
  4. Stabiliseren, veiligheid en oplossingsgericht werken
  5. Crises plannen en kaarten
  6. Veranderstrategieën gericht op betekenisgeving en gedrag
  7. Terugvalpreventie en hersteltoolbox.

De eerste twee modules waren essentieel terwijl de overige modules werden toegepast op basis van iemands prioriteiten. Het aantal sessies (één tot acht) werd flexibel aangepast op basis van de duur van de opname. Als er maar één sessie mogelijk was, dan werd de prioriteit bepaalt, een simpele formulering opgesteld en een simpele strategie aangereikt (zoals een strategie voor omgaan met negatieve stemmen). De therapie bevatte tenminste één incheck sessie na ontslag uit de kliniek. Er was extra aandacht voor het cultuur sensitief toepassen van de interventie. Dit onderzoek laat zien dat mensen met een migratieachtergrond vaak minder vaak psychologische interventies krijgen aangeboden terwijl ze wel vaker negatief worden benaderd binnen de ggz.

De resultaten laten zien dat het mogelijk was om 87% van het beoogde aantal deelnemers te randomiseren (26 in de crisis-CGTp conditie en 26 in de controlegroep). Het ging om een diverse groep mensen waarin 63% een migratieachtergrond had. Verder lukte het om 58% van de 2 maanden-meting 86% van de 6 maanden-meting en 83% van de 12 maanden-meting te voltooien. Er waren geen negatieve uitkomsten gerelateerd aan de interventie.

De studie laat hiermee zien dat het mogelijk is om de interventie op grotere schaal te onderzoeken met aangescherpte strategieën om zoveel mogelijk deelnemers te zien voor hun vervolgmeting. Dit onderzoek naar de (kosten)effectiviteit van de cultuur sensitieve crises-CGTp interventie is hard nodig omdat mensen met acute psychoseklachten mogelijk baat kunnen hebben bij een crises-gerichte psychologische interventie in de kliniek.

Dit onderzoek laat bovenal zien dat veel cliënten, ook tijdens crisis opnames, interesse hebben in psychologische behandeling en hier zinvol aan deelnemen.

Wood L, Morrison AP, Birken M, Dare C, Guerin E, Nyikavaranda P, …, &, Johnson S. Examining the feasibility of a crisis-focused Cognitive Behaviour Therapy (CBT)-informed psychological intervention for inpatients experiencing psychosis (the CRISIS study): results from a pilot randomised controlled trial. The lancet, EClinicalMedicine. 2025 Jul 31;86:103380. doi: 10.1016/j.eclinm.2025.103380. PMID: 40791888; PMCID: PMC12337019.

Artikel