Bill Gates. Illuminati. De Cabal. China. De Farmaceutische industrie. De Joden. Blanke politici. De Moslims. 5G…… Complot-overtuigingen beïnvloeden gedrag en (non-) compliance met Corona-regelgeving.

Achtergrond
Corona heeft de wereld veranderd. Regeringen en belangrijke instellingen moesten maatregelen opleggen om het gevaar van de pandemie in te dammen. De doelstelling van deze studie van Freeman en collega’s was om in het Verenigd Koninkrijk de prevalentie te achterhalen van complot-denken naar aanleiding van de maatschappelijk opgelegde Corona-maatregelen en het verband tussen (achterdochtige) opvattingen en de naleving van overheidsrichtlijnen.

Methoden
Een online enquête van 2501 volwassenen in Engeland in een quota sampled participant group, oftewel: een steekproef die qua samenstelling van leeftijd, geslacht, inkomen en regio matcht met de algemene populatie.
Demografische data werden verzameld inclusief religiositeit (van helemaal niet tot zeer sterk religieus) en politieke overtuiging (van extreem links naar extreem rechts).
De 5-item Conspiracy mentality questionnaire (CMQ) werd afgenomen – deze meet iemands neiging om een geheimzinnige actor/agent/kracht te vermoeden achter gebeurtenissen.
In 48 vragen werden complotverklaringen voor de Coronapandemie geïnventariseerd.
Ook de Revised Green et al. paranoid thoughts scale – part B (R-GPTS) en de Warwick−Edinburgh mental well-being scale (WEMWBS) waren opgenomen in de enquête, evenals per thema een klein aantal vragen over opvattingen over vaccinatie, informatie-deling, overheidsinstanties, klimaatveranderingen, corona-tests en tot slot over positieve gevolgen van de Coronacrisis.

Resultaten
Bijna de helft van de respondenten heeft niets met complotdenken over Corona. Maar de andere helft van de burgers in het VK is dus wèl achterdochtig over Corona: 25% een beetje, 15% consistent en aanzienlijk en 10% zeer sterk en uitgesproken. Hogere niveaus van complotdenken waren sterk geassocieerd met verminderde naleving van overheidsrichtlijnen en een grotere onwil om toekomstige tests en behandelingen te ondergaan. Bovendien waren hoogscoorders op achterdocht rondom Corona significant meer behept met paranoia (algemeen), de opvatting dat er sprake is van een vaccinatiesamenzwering, met complotdenken rondom klimaatverandering en met meer wantrouwen jegens instellingen en beroepsgroepen.

Conclusies
Complotdenken rondom Corona komt veel voor. Het is, vanuit het perspectief van de redactie van deze Nieuwsbrief helaas, absoluut geen marginaal verschijnsel. Want hoe groot zou de impact van de achterdocht en het verzet tegen gedrags-naleving zijn op de omvang van de pandemie? En hoe zou dit in NL zijn?

Met enige ironie en zelfspot zou kunnen worden gesteld dat er goed ‘normaliserings’-nieuws in schuilt voor alle open-minded, op humaniteit, diversiteit en inclusiviteit georiënteerde Gedachten Uitpluizers. Want met dit onderzoek in de hand lukt het moeiteloos elke complotdenker en achterdochtige cliënt te laten weten dat hij/zij bepaald de enige niet is.

Freeman D, Waite F, Rosebrock L, et al. Coronavirus conspiracy beliefs, mistrust, and compliance with government guidelines in England. Psychol Med 2020:1-13 doi: 10.1017/S0033291720001890[published Online First: Epub Date]|.

Artikel